W kilka dni potem pułkownik Gold zdobył obóz ten na czele swych wojsk i tego to dnia padł pierwszy strzał w wojnie narodowej. Okna wychodziły na ogród, za którym był staw; w wodzie przeglądał się księżyc - i staw widać było lepiej niż za dawnych czasów, bo wówczas przesłaniał go wielki stary jesion, który musiała złamać burza, gdyż w tym miejscu sterczał tylko pień ze świeżym odłamaniem na wierzchu. Pan Oścień nachylił się i rzekł z cicha, jak gdyby ktoś podsłuchiwał tę rozmowę: – Mogło to pociągnąć Bóg wie jakie następstwa. Wśród rannych znalazła się Getti. A dopiro więcz na owe białągłowę (mowię nie żadną) nader miło patrzyć, czo ją człowiek zastanie doma niesplecioną, nieszczesaną, i owszem napoły roztarchaną, ano u niej płeć przyrodzona, chocia nie biała, biała, ani rumiona, ale owszem przybledszym, a z zapłonienia pod czas przystojnej i przyjemnej barwiczki; postępki szczyre, tak jako jej przyrodzenie dało, skąd znać, iż sie nikąska o to nie stara, aby sie cudną zdała: chod, mowa niewydwarzana, i wszytko po prostu; widział to kiedy kto z w. Czczość patosu bez wewnętrznego ognia, który by się palił w istocie, przelewa wyrazy w świetle pogorzeli, w huku bitw, wobec czarnych piecowisk, pól nędzy, szeregu mogił i przed rozpaczą skamieniałą w milczeniu. po krótkim milczeniu Z nim? Tak kochałam go bardzo. SCENA SIÓDMA S t a r y H o r a c j u s z, H o r a c y, K u r i a c y, S a b i n a, K a m i l l a STARY HORACJUSZ Cóż to, dzieci, miłości was bawią podniety I czas wam zabierają tak drogi kobiety? Szkliste oczy posępne. Ale ja mu powiem,wszystko mu powiem! Wy nie myśląca! pewność ruchów poniżej zera. Zdradź mi swe imię, abyśmy mogli rozpocząć ceremonię ślubną. Służący Porachuje to się potem. Wystąpiły na twarze! A jednak to dziwne. – Ja Gintowta za takie gadanie wyrzuciłem za drzwi, ale pomimo to słowa jego dobrze mi uwięzły w pamięci. Mam bystre oko i widziałem to, czego może byś nie chciał, ażeby kto widział. Ze wszystkich namiotów wyskakiwały brązowe postacie Indian, jeden z nożem, drugi z tomahawkiem, trzeci ze strzelbą w ręku. Generałowi nogi popuchły, brudne palce wyłaziły z butów, język tak wysechł, te możnaby nim, jak drzazgą, podpalić w piecu. ELEONORA - Być szczęśliwym - to prawo i obowiązek ludzi wyzwolonych w naszej nowej epoce.