Czarny z Dongola – jego całym wojskiem. –Przepraszam,że ja ci mówię takie rzeczy,ale wprowadziłem cię do p. Skarżyła się wojewodzina, że ją przybycie brata i scena z nim tak poruszyły, iż się czuła prawie chorą. Na świecie radę dawał, ale już nie w waszej wsi. Brnęli woje brzegiem strumienia Czarnej Nidy,urodziwymi wądoły,wśród olch i świerków, po smugach mokrawiny,kędy się żywa woda w wysokich trawach kręgiem-kręgiem,wstęgą- wstęgą wije. Na drugi dzień,zaraz po południu,Józia kazała założyć konie do breku i pojechała do Osieckiej,bo już miała jakiś plan względem Janki,do którego wykonania była niezbędna Osiecka,dawna i dobra jej znajoma. Nie czuły potrzeby. Nie rozumuje on zupełnie tak jak Houyhnhnmowie,lecz przynajmniej ma poznanie i oświecenie daleko więk- sze od naszych Jahusów. Musimy godzinę każdą cenić, byłby się zabił, nie ma będę więc tam taka ciotka, przypominając sobie jednak odbierać. Czas mijał, a jej dobrze było pod wzrokiem Madonny, w niebie swoich myśli, a twarz Maryi była ciągle jednakowo słodka i spokojna, tylko smutna, bardzo smutna. Po następnych pięciu godzinach dojeżdża się do góry, z wierzchołka której biegną dwie równoległe ściany skalne. Jestem przekonany, że byłbym w stanie zapewnić panu bezpieczeństwo wielokrotnie wyższe, niż to, które zademonstrował Thibault, ale nie oszukujmy się. Możesz milczeć z sumieniem dobrym i bez sromu! Respons p u b l i c e[46] dany do szalbierza w terminach Bezobrazowowi; tajemnie zaś bojarom kazał król jegomość powiedzieć, iż żałuje tego, że ten człowiek, którego król jegomość za własnego Dymitra miał, na tem miejscu usiadł i że się tak tyrańsko i nieprzystojnie przeciwko nim obchodzi, nie zagradzając im do tego drogi, żeby nie mieli o sobie radzić. Katylina nie zrażał się bynajmniej w swej wesołości. I siwe sokoły wylecą. - Nanic - rzekł John. Ale on nigdy nie kłamał. Jak wszyscy nauczyciele niemczyzny, świeżo na grunt polski przeflancowani, jest pełen oryginalności, graniczącej z dziwactwem. A kiedy powiedzą: „Jest tak fałszywa jak woda, powietrze, Jak wiatr, piaszczysta gleba, lis dla owcy, Wilk dla cielaka, pantera dla łani, Czy jak macocha dla pasierba” — wówczas Niechaj powiedzą, aby w zakłamania Utrafić sedno: „Jest niczym Kressyda”. Gospodarz wejrzał ze współczuciem na Jędrka i z żalem w głosie wymówił: –Cóż robić. - Już tę okolicę znam dobrze - rzekł Zagłoba. Przyrządzenia te, świadczące, jako Serbowie lubią swego rodzaju komfort, czasu nie zabrały dużo. ani zbili pan w koronie, że stoimy gdzieś na szczerbie, ani zbili szlachta w herbie, ani zbili chłop przy roli, czy tam kogo gdzie co boli: wół przy roli, świnia w ganku - hulajże, panie kochanku. - Teraz generalstwo. Na ulicy miecz się sroży, a w domu - śmierć. - powtarza pan Maszko.