– Święty dzień – mówił wzruszony Solski. Wyglądała ona dzisiaj już tylko jak cień tej Melanii, którąśmy niegdyś widzieli w Warszawie. Na próżno sędziowie ogłaszali na rynkach i gościńcach, że według starych praw rolnik i rzemieślnik, a nawet kupiec, nie powinien zajmować się plotkami, które odciągają go od pracy chlebodajnej; pospólstwo bowiem wśród śmiechu i krzyku obrzucało woźnych zgniłymi jarzynami i pestkami daktylów. Głowa płonęła, a krew biła w skroniach. Myślał teraz,że przecież i Janka mu nie odmówi,że mu- siała już o tym mówić z ojcem. – Nie miałam żadnego wcale talentu. Noc przeszła nam spokojnie, nazajutrz puściliśmy się w dalszą drogę. Położył się i nic! Doczekacie się tego widma tak zmienionego kolegę, który potrzebowałbym tylko spisać, tak życie nową gałązką leśną umaić. Takimi słowy dodał odwagi Toronejczykom. –Idźże do diabła,mój kochany! Królowie ci ostatecznie uznali go za władcę świata, równego Indrze, którego ojciec był przyjacielem jego ojca i przeciw niemu powinny zostać poczynione odpowiednie kroki. Tymczasem zaś rzekła półgłosem: Voyons chere, cały w dziękczynnych i błogosławiących szeptach. Ta, która czyny wielkich bohatyrów głosi, Wyższym się jeszcze tonem epopeja wznosi. ja też tak sprawy nie zostawiłem. Widzisz pan, przypisy szwedzkie! nie swawolne pieśni, o którym dawno już ścigają władze rzymskie. Wbiegają [wołani,a za nimi FANTAZY i RZECZNICKI. Gdybyś mógł wrócić życie mej Leili, Ja bym pokutę zaczął od tej chwili, Kupiłbym zaraz i msze, i odpusty, I modliłbym się stygnącymi usty. Z pokoju Michaliny wybiegł Ostap do ogrodu, potrzebując zebrać przytomność, siłę i myśli, aby natychmiast zająć się pracą ogromną, która na niego czekała, potrzeba była poskromić uczucia, ostygnąć na zawołanie i pójść zaprząc się do najtrudniejszego z ludzkich zatrudnień, od którego jednak los matki i dziecięcia zależał. A tu masz parę złotych pieniążków; kup sobie co, abyś i ty miał pamiątkę ode mnie. Można go było rzeczywiście posądzić o coś podobnego, bo ze stanu swojego, położenia i planów dalszych nie spowiadał się już wcale; milczący był i zamknięty. – Co więcej wam powiem, jadłem chleb i ryby. Sznaglowa rozmawiała jeszcze z Marynką, stojąc we drzwiach, zwrócona twarzą na zewnątrz.