widok bohaterskiej garści był cudowny: ten lud, pobożnym uniesiony uczuciem i zagrzany odwagą nieludzką, ci mężowie pomieszani z kmieciem w obronie wspólnej świętości, obok w kaplicy w przestankach gromów rozlegający się donośnie śpiew nieustraszonych mnichów i modły bezsilnych. Taki ból ją zaszarpał, że splotła ręce i zapłakane oczy podniosła do świętych obrazów i modliła się gorąco, błagalnie. - Jako snopy na polu, tak ich trupy będą - jako plewy w młockarniach, tak perzyny ich zamków - przez kosy nasze, siekiery i cepy, bracia, naprzód ! Znowu talar w nim siedzi? – wiedzieć,czy jest,czy będzie gdziekolwiek długo czy krótko? Pan Stanisław Koniecpolski byłby ojca mojego od Turków pewno wykupił; pan to praworny, hojny i sam żołnierz wielki; ale cóż, sam on teraz w nieszczęściu; kto wie czy jeszcze żyje, może go już Turcy w Czarnej Wieży udusili, może na haku wisi jak kniaź Dymitr sławnej pamięci! Miotły! –zainteresowała się pani Weldon –myślę,że nie jest to zbyt bezpieczne,z tej choćby przyczyny,że samotny człowiek może przecież łatwo zabłądzić. Przy studni Marko wydrzeć się z rąk Turków spróbował i korzystając z ciemności nocy a ufny w szybkość nóg własnych, szukać chciał zbawienia w ucieczce. Rzekłem mu,iż zapomniałem kłamać od czasu,jak porzuciłem europejskich Jahusów,że u Houyhnhnmów nie kłamią nawet dzieci i słudzy,że w końcu wolno mu wierzyć lub nie. Baranku Boży, co się niewątpliwem wydaje, za nim Pentuer szepnął: Cynadrowski zabity, ale w ranach i bliznach. Będzie to samo sterczy nad chałupami. A gdy brama zamknęła się, kapłan wziął Ramzesa za rękę i wśród zmroku, pomiędzy ogromnymi kolumnami przysionka, zaprowadził go do przeznaczonego mieszkania. Przetarłszy oczy i odmówiwszy wspomnianą modlitwę, zacząłem czytać gazety. – Wszystko! chociażby nawet w interesie społeczeństwa leżało ograniczenie wykształcenia wyższego, nie może nigdy być korzystnym ograniczenie średniego. Były chwile, w których pomimo dosyć rozwiniętej dumy byłaby mu otwarcie wyznała swoją miłość, aby tylko usłyszeć to upragnione słowo: kocham! Byłem potem w ich wigwamach, daleko na południowych kończynach Tamiscalu i Santa Ana. – Ależ skądże. Do Hrypiny pewnie chcesz mnie prowadzić. - Ach, matko, matko! a tu szerokość: trzydzieści siedem stopni, jedenaście minut.