Przytomność przecież miała zupełną. Nie był to metal ani drewno, ani kamień. Olbrzymie interesy,kolosalne sprawy,marzenia niespokojne jak woda górskiego potoku,natężone ambicje i gwałtowne niby grom boleści serc małych wyrażały się w szeptach urwanych a tworzących tę wzruszoną mowę szkoły. – A wielu było ludzi tych? Śpiewak psalmów mówi: „Wejrzyj, Panie, na lud Swój, oddaj Izraelowi króla jego, daj go w czasie, jaki uznasz, o Boże, daj go, aby rządził Izraelem, dziećmi Twymi. Za chorągwią królewicza Aleksandra nadciągnęły i przeszły inne,równie świetne i równie straszne,po czym,śladem innych pułków,zatoczywszy wielki krąg,ustawiły się na równinie prawie na tych samych miejscach,z których wyruszyły w czasie rewi i ,al e j uż w szyku pochodowym. Jak się ceremonie, kto użytecznym być potrafisz. Kobieta, ręce złożywszy jak do modlitwy, stała półskamieniała. Przeciął nim suknię swej żony i owinąwszy się jej połówką, wybiegł z chaty jak oszalały, pozostawiając tam śpiącą Damajanti. Sądzili bowiem, że mieli świetną spo- sobność do stoczenia bitwy po okrążeniu Argiwczyków ze wszystkich stron piechotą i jazdą, a mimo to odchodzili nie wy- korzystawszy ogromnych sił, którymi rozporządzali. Opowiadania te powstały w pierwszym dziesięcioleciu drogi twórczej pisarza: Suka, Tomek Baran – 1893–94, Pewnego dnia – 1900. Nie zna dworskich chytrości ani dołków kopie Pod drugim w niewinności wzrastające chłopię A mając obyczajów dawniejszych zabytki, Pędząc życie w mierności,nie wie,co są zbytki. Naszymi pląsy i śpiewy zwabimy go na dno rnorza udusim w uściskach i oczy żwirem zasypiem. To mi właśnie uroku dodaje. Nie wątpiłem, że pochwała ta odnosi się do mojej panienki. - Masz słuszność, Akte - . Ani jednego słowa. Lecz Połaniecki nie rozumiejąc dobrze powodów, dlaczego ona taka jest, jak jest, coraz bardziej ją podziwiał, czcił i kochał. Wracam dopiero po chwili na polankę i rzekę: – Mości panowie, na polu Tatary! Oddana swemu mężowi żona poucza rozgniewanego na nią bramina Kauśikę, czym jest jej dharma, czyli ścieżka Prawa wyznaczona dla żony, będąca jej drogą do nieba; 2. A śpię! -Niewesoło. Był to, mówią, fanatyk, przez jezuitów rządzony, dlatego ani w Szwecji, ani w Moskwie mu się nie wiodło. słowem – wjazd wcale się okazywał –ni- czego.