Czym ująć? - A co z tym? Nu, śledztwo okaże. Wyrazem zaostrzających się sprzeczności wewnętrznych było z jednej strony odpływ miejscowej siły roboczej za Odrę i Nysę Łużycką, z drugiej zaś dzięki zmniejszającej się od 1967. W szkołach zawodowych specjalnych młodzież uczy się zawodu, a mianowicie: w Nowym Lądzie koło Lwówka, w Nawojowie Śl. Kilku kontuszowych starców, jakoby dla ornamentu, klęczało przed ołtarzem, nieco kapot za nimi, a w głębi pod filarami tuliły się oberwane świtki, lipowe łapcie i pospólstwo. DZIEWCZYNY A pan Grabek był wierzbą! Do tego jeszcze ów naprężony stosunek z ojcem napełniał go ciągłą, nieosłodzoną niczym goryczą. Kapłan wziął świecę paschalną i powiedział: Przyjmij światło Chrystusa. Lecz zaledwie przejechali paręset kroków, dziewczynka zaczęła płakać i prosić: - O, zostawcie mnie tutaj! Niemiła figura: arogant, panie, impertynent. Ale młodość ma siły olbrzymie. Mimo największej żądzy wahał się to Witold sam uczynić, a tajemne narady zawarły się postanowieniem, że cesarz pierwszy ma wnieść propozycję. myślę,że takiej drugiej nie ma na świecie –i znowu snuł tysiączne szczegóły o rozrzewniającej troskliwości matczynej i pomimo nieśmiałości,z jaką do niej się zwra- cał,jaką miał w spojrzeniu niebieskich oczu,w ruchach,w uśmiechu –gadał i gadał nie- powstrzymanie. Wonczas powinienem był wielbić ich, gdyż mogąc nie uczynili mi nic złego. – Na tym mu nic nie zależy, ale kobiety kochają go. Nie nie wchodź! Wstrzymaj Dłoń rozpaczliwą! – Moja pani Szwejc – rzekła – miłość bliźniego nie ma tu nic do czynienia. Niech mu Bóg da zdrowie za to, że stąd wylazł. A przy tym jakby przyodział się w owczą skórę, udając gorącego przyjaciela Polski. Dusza się w niej trzepotała kiej te skry słońca nad polami, kiej ptak rozśpiewany wysoko nad ziemią. –W innych stronach kwitnie wszystko rozumem,ładem,do- statkiem,wznosi się rolnictwo,wznosi się przemysł,budują fabryki,ludzie pracują,czytają, myślą;wszyscy dążą do tego,co rozumne i dobre – błogosławią naukę i pracę,a u nas co? – Byle nic takiego nie było – rzekł – co by waszą królewską mość zasępić mogło? 10 Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, albowiem ich jest królestwo niebieskie.