104 Mikołaj Antoni P o n ó w i u państwa R. Gdy tak Kiejstut brata ulubionego osadził w Wilnie i zawarł z nim braterskie przymierze, nadal, co dziwna, zostają w zgodzie, pomagają sobie wzajemnie i niezachwiana przyjaźń trwa do śmierci Olgerda. Kniaż Mścisławski najprzedniejszy tych czasów człowiek w Moskwie, i dobry, cnotliwy człowiek, wielkiej moderacji, choćby mu przed inszymi, za jego zacnością, do tego otwartsza była droga, nigdy nie był a m b i t i o s u s[166] i owszem publice się deklarował, że jako sam być nie chce hospodarem, tak i żadnego z swojej braci (a Galicyn się w tem rozumiał) nie chce hospodarem mieć; raczej żeby skądkolwiek z carskiego plemia (rozumiał pod tem królewicza Władysława, któremu bardzo był przychylny) obrać sobie pana na carstwo. - To moje ostatnie słowo. Przebaczenie to gorzej kary zgromiło i upokorzyło. On zaś zdawał się nie widzieć wejrzeń, i podejrzeń, których był celem, nie domyślać się otaczających go niechęci i żył po dawnemu. - Czekają na rozkazy waszej dostojności, ojcze święty. MARIA Przeciwnie. Żeby sto lat patrzała,nic takiego nie zobaczy,to pewna;ale taka niedelikatność i nieprzyjaźń oburza i boli. –Ja to powiadam;tylko w gło- wach przewraca. Ach, Rodryk pewnie w grobie już albo w więzieniu! A przez wszystkie dworce naszego kraju setki tysięcy. I tym martwię, bo cały czas chodził jak zaczadzony. - Byłam jeno u Płoszkowej Kasi. Proszę pana – sekret! Ależ Michał! Wszakżeż tą samą drogą. Zwłaszcza czoło, nosek i bródka zarumienione, nabrały koloru ślicznych płatków róży. Grzmi muzyka. Jakież słowo wyjawić zdoła żal za miłością,która się już skończyć miała! Kiedyś pojechałyśmy z koleżanką i Markiem w Tatry zimą. – Byłam w Ogrodzie Botanicznym. Na dworze było jasno i ciepło, jak to niekiedy bywa w dzień późnej wiosny: kiedy niekiedy, jako zapowiedź lata, jakiś skwarny promień słońca dopiecze zuchwale i dotkliwie, ale zuchwalstwo jego nie przybiera jeszcze formy ognistej swawoli i nie wypala z powietrza świeżych powiewów, a z przyrody żywych i młodych barw wiosennych. Ogrom sił szwedzkich, wprawni wodzowie i wojsko, wszystkie drogi odsieczy przecięte. Wiodą przez nią gościńce do Santa Fé i Fortu Union, w górę ku Paso del Norte i w dół ku obficie nawodnionym preriom i lasom prowincji Teksas. Ostatnie prawa są królewskie i Rzeczyposp[olitej], które ludzie dla porządku, sprawiedliwości i karności stawią na dobre poddanych swoich i na zatrzymanie państw swoich.